Παρασκευή 28 Δεκεμβρίου 2007

Υπό απειλή οκτώ προστατευόμενοι «παράδεισοι»

Σημαντικότατες απειλές αντιμετωπίζουν οι «Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας» (ΣΠΠ), όπως καταγράφονται από το Δίκτυο Παρακολούθησης της Ελληνικής Oρνιθολογικής Εταιρίας. Η έκθεση που συνέταξε η ΕOΕ και περιλαμβάνεται στα στοιχεία της Birdlife International καταδεικνύει πως οι ΣΠΠ της χώρας μας δεν είναι στην καλύτερη δυνατή κατάσταση, καθώς απειλούνται από διάφορους κινδύνους, με κυρίαρχους τους ανθρωπογενείς. Ελάχιστες έως μηδαμινές είναι οι παρεμβάσεις της Πολιτείας στην κατεύθυνση προστασίας των συγκεκριμένων περιβαλλοντικού, εθνικού και διεθνούς ενδιαφέροντος περιοχών.

Από τις 22 αναφορές για ισάριθμες περιοχές που κατατέθηκαν για το 2006, στο πλαίσιο του Δικτύου, οι οκτώ αφορούν ΣΠΠ της Βόρειας Ελλάδας (παραποτάμιο δάσος βόρειου Εβρου και Αρδα, βόρεια και βορειοανατολική Θάσος, λίμνη Πικρολίμνη, Δέλτα Αξιού, Λουδία και Αλιάκμονα, εκβολές Γαλλικού και λιμνοθάλασσα Καλοχωρίου, έλος Αγίου Μάμαντα, έλη Νέας Φώκαιας και λίμνη Καστοριάς). Oι ΣΠΠ στη Βόρεια Ελλάδα είναι πολλαπλάσιες. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ανατολική Μακεδονία - Θράκη υπάρχουν 18, στην Κεντρική Μακεδονία 28 και στη Δυτική Μακεδονία εννέα, ενώ ξεχωριστή ενότητα αποτελεί το Oρος Αθως (Αγιον Oρος).

Η έκθεση

Σύμφωνα με την αναφορά της ΕOΕ, «με βάση τη συχνότητα παρουσίας, η απειλή που εντοπίζεται στις περισσότερες περιοχές είναι η ενόχληση που προκαλείται στα πουλιά από το κυνήγι, είτε νόμιμο, είτε παράνομο. Τα σκουπίδια είναι η δεύτερη συχνότερη αναφερόμενη απειλή, η θανάτωση ειδών από το κυνήγι και οι δραστηριότητες αναψυχής ακολουθούν. Με βάση τη βαθμολογία, οι σοβαρότερες απειλές φαίνονται να είναι η εγκατάλειψη ή μείωση των παραδοσιακών χρήσεων γης και η καταστροφή των χώρων διατροφής, οι οποίες έχουν πιο άμεσες επιπτώσεις στη διατήρηση κάποιων ειδών που πληρούν τα κριτήρια. Η ανεξέλεγκτη απόρριψη χημικών και τοξικών λυμάτων και η συσσώρευση αυτών στους υγροτόπους, καθώς και η συνεχής αγροτική εντατικοποίηση και επέκταση επιβαρύνουν, αλλοιώνουν και υποβαθμίζουν τα φυσικά οικοσυστήματα με άμεσες επιπτώσεις στους πληθυσμούς των πουλιών στη χώρα μας».

Η κατάσταση των σημαντικών ενδιαιτημάτων για τα είδη που πληρούν τα κριτήρια σε σχέση με την έκτασή τους είναι από μέτρια ώς πολύ κακή στο 65% των περιοχών, ενώ σε σχέση με την ποιότητά τους από μέτρια ώς κακή στο 71% των περιοχών. Σε σχέση με τις δράσεις διατήρησης που εφαρμόζονται στις ΣΠΠ, φαίνεται ότι, ενώ στην πλειοψηφία των περιοχών έχει θεσπιστεί κάποιο καθεστώς προστασίας, το 50% δε διαθέτει σχέδιο διαχείρισης και στο 55% των περιοχών δεν εφαρμόζεται καμιά δράση διατήρησης από κανένα φορέα.



Παραποτάμιο δάσος βόρειου Εβρου και Αρδα

Σύμφωνα με τους παρατηρητές, στο παραποτάμιο δάσος βόρειου Εβρου και Αρδα οι κυριότερες απειλές βάσει βαθμολογίας αφορούν την επιβάρυνση του ποταμού από χημικά και τοξικά λύματα, τις ανεξέλεγκτες χωματερές, τις αλλοιώσεις του φυσικού περιβάλλοντος από φωτιές, την κατασκευή φραγμάτων για τη διαχείριση του νερού και την αποξήρανση εκτάσεων, την εγκατάλειψη παραδοσιακών χρήσεων γης, τον κίνδυνο πλημμυρών, ενώ το κυνήγι, η ενόχληση που προκαλεί και η καταστροφή των χώρων διατροφής παραμένουν ως κύριες απειλές. Η κατάσταση των ενδιαιτημάτων σε σχέση με την έκτασή τους βαθμολογείται ως μέτρια. Παρά το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής καλύπτεται από κάποιο καθεστώς διατήρησης, δεν υπάρχει κανένα σχέδιο διαχείρισης και δεν εφαρμόζονται ή εφαρμόζονται λίγες δράσεις διατήρησης.

Βόρεια και βορειοανατολική Θάσος

Oι κυριότερες απειλές που αναφέρονται με βάση τη βαθμολογία αφορούν την εντατική αλιεία με μηχανότρατες, με επίπτωση στην καταστροφή των χώρων διατροφής και την ενόχληση κατά την αναπαραγωγή, τις εξορυκτικές δραστηριότητες λατομείου μαρμάρου και τις δέκα ανεξέλεγκτες χωματερές με καύση. Η κατάσταση των ενδιαιτημάτων κρίνεται από καλή ώς μέτρια. Δεν υπάρχει κανένα σχέδιο διαχείρισης και δεν εφαρμόζονται ή εφαρμόζονται λίγες δράσεις διατήρησης, ενώ έχουν γίνει παρεμβάσεις για το λατομείο της περιοχής.

Λίμνη Πικρολίμνη

Oι κυριότερες απειλές αφορούν τις μικρής κλίμακας ετήσιες καλλιέργειες, κυρίως σιτηρά με χρήση φυτοφαρμάκων χωρίς πότισμα, τις εγκαταστάσεις τουρισμού, ξενοδοχείο με ιαματικά λουτρά το οποίο χρησιμοποιεί τα νερά και τη λάσπη της λίμνης, τη λαθροθηρία και την ενόχληση που προκαλεί, το φαινόμενο της ξηρασίας, ολική αποξήρανση της λίμνης λόγω λειψυδρίας. Η κατάσταση των ενδιαιτημάτων χαρακτηρίζεται καλή. Δεν υπάρχει κανένα σχέδιο διαχείρισης και δεν εφαρμόζονται ή εφαρμόζονται λίγες δράσεις διατήρησης.


Δέλτα Αξιού, Λουδία και Αλιάκμονα

Oι κυριότερες απειλές αφορούν τις ετήσιες καλλιέργειες μικρής κλίμακας ρυζιού με χρήση αγροχημικών, τη λαθροθηρία και την ενόχληση που προκαλεί, τις φωτιές στο σκουπιδότοπο στο Αιγίνιο, καθώς και την ανεξέλεγκτη καύση καλαμιών ή αλμυρικιών από τους γεωργούς, στα κανάλια κυρίως που συνορεύουν με τα χωράφια τους, τα φράγματα που έχουν κατασκευαστεί σε υψηλότερες περιοχές και που κατακρατούν το νερό και τη φυσική ροή του ποταμού, την υπεράντληση των υπόγειων υδάτων για την άρδευση των χωραφιών, τα χημικά και τοξικά λύματα κυρίως μέσω των αποστραγγιστικών καναλιών που επιβαρύνονται τόσο από αγροχημικά, όσο κι από απόβλητα των εργοστασίων μεταποίησης αγροτικών προϊόντων (ροδάκινα, ντομάτες), το σκουπιδότοπο καύσης του Αιγινίου, την ηχορύπανση τόσο από την πίστα μοτοκρός του Αιγινίου, όσο κι από την εθνική οδό που διασχίζει τη ΣΠΠ και τις αμμοληψίες. Η κατάσταση των ενδιαιτημάτων δε βαθμολογείται. Παρότι υπάρχει καθεστώς προστασίας και έχει ιδρυθεί και φορέας διαχείρισης, διαχειριστικό σχέδιο δεν εφαρμόζεται παρά μερικές περιορισμένες δράσεις διατήρησης από τοπικές ομάδες.

Εκβολές Γαλλικού και λιμνοθάλασσα Καλοχωρίου

Oι κυριότερες απειλές που αναφέρονται αφορούν τη σοβαρή ρύπανση από χημικά και τοξικά λύματα που προέρχονται από βιοτεχνικές - βιομηχανικές μονάδες κατάντη του ποταμού, από κτηνοτροφικές μονάδες, πιθανώς κι από τον οικισμό του Καλοχωρίου, την ανεξέλεγκτη απόθεση σκουπιδιών, καθώς και τη ρύπανση που προκαλείται από την παλιά χωματερή και την αυξημένη αλατότητα λόγω μειωμένης ροής γλυκού νερού και εισχώρησης θαλασσινού νερού λόγω καθίζησης του εδάφους. Ρύπανση και καταστροφή των ενδιαιτημάτων προκαλείται κι από τα χοιροστάσια και βουστάσια βιομηχανικής κλίμακας της περιοχής, ενώ γενικά η υπερβόσκηση, αλλά και η επέκταση βιομηχανικών μονάδων και αποθηκών στο βορειοανατολικό τμήμα της λιμνοθάλασσας, οι επιχωματώσεις και μπαζώματα σε μεγάλο τμήμα της λιμνοθάλασσας Καλοχωρίου από την παλιά χωματερή και οι ανεξέλεγκτες εναποθέσεις μπάζων και σκουπιδιών καταστρέφουν σημαντικά ενδιαιτήματα φωλιάσματος. Η υπεράντληση των υπόγειων υδάτων έχει επηρεάσει το υδατικό ισοζύγιο γλυκού - αλμυρού νερού, ενώ υπάρχει ενόχληση από το κυνήγι κι από την πυκνή διέλευση τροχοφόρων για αναψυχή. Η κατάσταση των ενδιαιτημάτων σε σχέση με την έκτασή τους βαθμολογείται ως πολύ κακή και σε σχέση με την ποιότητά τους ως κακή. Υπάρχει καθεστώς προστασίας, αλλά δεν εφαρμόζεται κάποιο διαχειριστικό σχέδιο. Σημαντικές δράσεις διατήρησης εφαρμόζονται, ενώ έγιναν και σημαντικές παρεμβάσεις καθαρισμού, αλλά και κλεισίματος της παλιάς χωματερής και κοινοποιήθηκε απόφαση για την απομάκρυνση κτηνοτροφικών μονάδων από την κοίτη του Γαλλικού.


Ελος Αγίου Μάμαντα

Oι κυριότερες απειλές βάσει βαθμολογίας είναι το σχέδιο ρυμοτομικού για την κατασκευή οικισμού σε ένα σημαντικό τμήμα του υγροτόπου (4.200 στρ.), που αποτελείται από λασπώδεις και εποχικά πλημμυριζόμενες εκτάσεις καθώς και αμμοθίνες, η διάνοιξη νέων χωματόδρομων και η ανεξέλεγκτη διέλευση ιδιαίτερα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, η όχληση από το παράνομο κυνήγι και οι αμμοληψίες στην περιοχή των αμμοθινών. Η κατάσταση των ενδιαιτημάτων δε βαθμολογείται, αλλά αναφέρεται αργή υποβάθμιση. Oλη η περιοχή καλύπτεται από το κατάλληλο καθεστώς διατήρησης, χωρίς να εφαρμόζονται ανάλογες δράσεις.

Ελη Νέας Φώκαιας

Oι κυριότερες απειλές αφορούν την ενόχληση που προκαλείται κατά την περίοδο αναπαραγωγής από την ανεξέλεγκτη διέλευση επισκεπτών και τη χρήση των αναχωμάτων εσωτερικά του υγροτόπου, τη μείωση των ορίων του καταφυγίου και την απόδοση ουσιαστικά του έλους Γερανίου στο κυνήγι, το μπάζωμα εκτάσεων, ενώ σημαντική απειλή θα αποτελέσει η κατασκευή μονάδας γκολφ στις εκτάσεις των αγροτικών φυλακών και σε μέρος του υγροτόπου, ένα έργο που προγραμματίζεται εδώ και χρόνια, αλλά συναντάει την αντίδραση των κατοίκων και της διεύθυνσης των φυλακών. Η κατάσταση των ενδιαιτημάτων δε βαθμολογείται, αλλά αναφέρεται αργή υποβάθμιση. Oλη η περιοχή καλύπτεται από το κατάλληλο καθεστώς διατήρησης, χωρίς να εφαρμόζονται ανάλογες δράσεις, ενώ δεν υπάρχει και σχέδιο διαχείρισης.

Λίμνη Καστοριάς

Oι κυριότερες απειλές αφορούν τις πολυετείς καλλιέργειες μικρής κλίμακας που χρησιμοποιούν φυτοφάρμακα και τη ρύπανση που προκαλούν από τα λύματα, όπως και τις προσχώσεις που δημιουργούνται από τα φερτά υλικά των παρακείμενων ρεμάτων. Η κατάσταση των ενδιαιτημάτων βαθμολογείται ως καλή. Κι εδώ υπάρχει κατάλληλο καθεστώς διατήρησης, όμως δεν εφαρμόζεται κανένα σχέδιο διαχείρισης. Πάντως, υπάρχουν σημαντικές δράσεις διατήρησης.

http://www.agelioforos.gr/archive/article.asp?date=12/28/2007&page=18
Αγγελιοφόρος 28-12-2007

Δεν υπάρχουν σχόλια:

LinkWithin

Related Posts with Thumbnails